Германия һәм Нидерланд галимнәре экологик яктан чиста яңа тикшеренүләр үткәрәләрPLAматериаллар. Максат - оптик кушымталар өчен тотрыклы материаллар эшләү, мәсәлән, автомобиль фаралары, линзалар, чагылдыргыч пластмасса яки яктырткычлар. Хәзерге вакытта бу продуктлар гадәттә поликарбонат яки PMMAдан ясалган.
Галимнәр машина фаралары ясау өчен био нигезендәге пластик табарга телиләр. Полилактик кислота яраклы кандидат материалы булып чыга.
Бу ысул ярдәмендә галимнәр традицион пластмассалар алдында торган берничә проблеманы чиштеләр: беренчедән, игътибарын яңартыла торган ресурсларга юнәлтү, нефтьнең пластмасса сәнәгатенә китергән басымны җиңеләйтә ала; икенчедән, ул углекислый газ чыгаруны киметә ала; өченчедән, бу бөтен материаль тормыш циклын исәпкә ала.
"Полилактик кислотаның тотрыклылык ягыннан өстенлекләре генә түгел, ул бик яхшы оптик үзлекләргә ия һәм электромагнит дулкыннар спектрында кулланылырга мөмкин", ди Германиянең Падерборн университеты профессоры Клаус Хубер.
Хәзерге вакытта галимнәр җиңә торган кыенлыкларның берсе - полилактик кислотаны LED белән бәйле өлкәләрдә куллану. LED эффектив һәм экологик чиста яктылык чыганагы буларак билгеле. "Аерым алганда, бик озын хезмәт итү вакыты һәм күренгән нурланыш, мәсәлән, LED лампаларның зәңгәр утлары, оптик материалларга зур таләпләр куя", дип аңлатты Губер. Шуңа күрә бик нык материаллар кулланылырга тиеш. Проблема шунда: PLA 60 градус тирәсендә йомшак була. Ләкин, яктырткычлар эшләгәндә температурага 80 градуска кадәр җитә ала.
Тагын бер катлаулы авырлык - полилактик кислотаның кристалллашуы. Полилактик кислота кристаллларны якынча 60 градус тәшкил итә, алар материалны төссезләндерәләр. Галимнәр бу кристаллашудан саклану ысулын эзләргә теләгәннәр; яки кристалллаштыру процессын контрольдә тоту өчен - барлыкка килгән кристаллларның зурлыгы яктылыкка тәэсир итмәсен өчен.
Падерборн лабораториясендә галимнәр башта полилактик кислотаның молекуляр үзлекләрен материалның үзлекләрен, аеруча аның эрү халәтен һәм кристаллизациясен үзгәртү өчен билгеләделәр. Губер материалларның үзлекләрен яхшырта алган өстәмәләрне, яки нурланыш энергиясен тикшерү өчен җаваплы. "Без кристалл формалашу яки эретү процессларын, оптик функциягә зур йогынты ясаучы процессларны өйрәнү өчен махсус кечкенә почмаклы яктылык тарату системасын төзедек", диде Губер.
Фәнни-техник белемнәргә өстәп, проект тормышка ашырылганнан соң зур икътисади файда китерә ала. Команда беренче җавап таблицасын 2022 ел ахырына тапшырыр дип көтә.
Пост вакыты: 09-2022 ноябрь